CHUYÊN ĐỀ: Bệnh tiểu đường và nguy cơ thất bại trong cấy ghép Implant (phần 2)

Trong chuỗi bài viết về “Những đối tượng có bệnh lý và nguy cơ thất bại trong cấy ghép Implant”, ở phần 1, chúng ta đã biết về “Hút thuốc lá và nguy cơ đào thải Implant”. Vậy với đối tượng có bệnh tiểu đường và nguy cơ thất bại trong cấy ghép Implant sẽ được các chuyên gia cấy ghép đánh giá như thế nào? Và những lưu ý ra sao?

Mục tiêu của bài chia sẽ này là giúp các bác sĩ cấy ghép đánh giá một cách sâu sắc đến việc sử dụng phương pháp cấy ghép nha khoa liên quan đến kiểm soát đường huyết cho bệnh nhân bệnh tiểu đường.

Bệnh tiểu đường và nguy cơ thất bại trong cấy ghép Implant

Trong 17 nghiên cứu về bệnh tiểu đường và nguy cơ thất bại trong cấy ghép Implant, tỷ lệ thất bại dao động từ 0-14,3% trên các đối tượng đang mắc bệnh. (*)

Và dù vẫn có tỷ lệ thất bại trong cấy ghép, nhưng đối tượng này không chống chỉ định hoàn toàn với phương pháp này (chống chỉ định tương đối). Điều này được hiểu: những bệnh nhân được kiểm soát tốt vẫn có thể cấy ghép implant, và nếu không thể kiểm soát lượng đường huyết thì bác sĩ cấy ghép vẫn có thể từ chối điều trị.

Vậy kiểm soát đường huyết là thế nào?

Kiểm soát đường huyết từ lâu đã được xem xét đầu tiên cho bệnh nhân cấy ghép đang mắc bệnh tiểu đường. Điều này xuất hiện phù hợp với mối tương quan giữa kiểm soát đường huyết và các biến chứng mạch máu (theo nghiên cứu của Cohen & Horton 2007).

Và hemoglobin glycated A1c (HbA1c) đang trở thành phương pháp chẩn đoán và điều trị có giá trị nhất trong kiểm soát lượng đường trong máu.

Các khuyến cáo gần đây về kiểm soát đường huyết chặt chẽ đối với người bị bệnh tiểu đường đã đặt ra mức độ HbA1c tối đa từ 6,5% đến 7,0% (theo nghiên cứu của Rodbard và cộng sự, 2009, Tiêu chuẩn Chăm sóc Y khoa ở Bệnh tiểu đường, 2010).

Biểu hiện biến chứng của bệnh tiểu đường với sức khỏe răng miệng:

Tiểu đường kết hợp với biên độ rộng của biến chứng toàn thân như bệnh võng mạc, teo mạch hay phình mạch khiến lâu lành thương và nhạy cảm với nhiễm trùng.

Một trong những căn bệnh được “tặng kèm” ở bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường chính là bệnh lý ở răng miệng.

• Trong răng miệng, tiểu đường kết hợp khô miệng làm tăng nồng độ đường trong nước bọt, chính vì thế làm gia tăng tỉ lệ mắc bệnh nha chu, tăng nhạy cảm và đưa đến biến chứng hệ thống miễn dịch.
• Bệnh nha chu thường dẫn đến mất răng, và chính vì điều này góp phần làm giảm chất lượng cuộc sống, giảm sức khỏe, chức năng bị tổn thương ở người bị tiểu đường (McGrath & Bedi 2001).

Do đó, sức khỏe răng miệng và việc phục hồi hàm răng phải được xem xét quan tâm đặc biệt.

Sự thành công của cấy ghép Implant nha khoa ban đầu phụ thuộc vào sự tích hợp xương sau khi đặt. Sự vững ổn của cấy ghép, kết hợp việc tái cấu trúc xương đã trở nên rất quan trọng đối với sự tồn tại lâu dài của răng Implant. Tuy nhiên, sự chuyển hóa xương đối với sự “sống sót” của Implant có thể là một thách thức đối với bệnh nhân tiểu đường.

Kết luận và những lưu ý về bệnh tiểu đường và nguy cơ thất bại trong cấy ghép Implant:

Bệnh mạch máu nhỏ ảnh hưởng nghiêm trọng lên sự cung cấp máu, và góp phần gia tăng nhạy cảm với nhiễm trùng, tích hợp xương giảm tại vùng bị can thiệp cấy ghép (hay bị tổn thương)

Bệnh nhân tiểu đường là đối tượng có sự lành thương chậm, sự sản xuất xương cũng chậm, và không thể áp dụng thời gian chữa trị như người không mang bệnh.

Nếu sau khi đặt Implant và chờ sau 2 tháng để tải lực thì tỷ lệ thất bại sẽ cao, nhưng nếu 4 tháng thì kết quả lại như người không bị tiểu đường. Như vậy, kết quả điều trị ảnh hưởng bởi việc bác sĩ tải lực sớm như thế nào mà thôi.

Có một vài câu hỏi được đặt ra:

• Khi cấy ghép cho loại xương số 4, xốp, răng cối hàm trên thì tỷ lệ thất bại cao hơn?⇒ Điều này chưa chắc đúng bởi vì có thể do quy trình tải lực sai.
• Vậy nếu đặt Implant hàm dưới, trong xương cứng, thì chờ 6 tuần hay 2 tháng?⇒ Câu trả lời: nếu chờ thêm vài tháng nữa thì tỷ lệ thành công như nhau.

Vậy xin nhắc lại, thời điểm tải lực phù hợp là điểm rất quan trọng ở đối tượng bệnh nhân này.

Lưu ý: Chúng ta có thể cùng xem xét mức độ ảnh hưởng của việc kiểm soát đường huyết và độ vững ổn của Implant như sau:

Bệnh tiểu đường và nguy cơ thất bại trong cấy ghép Implant

Trong khung thời gian từ tuần đầu tiên đến tuần thứ 16:

• Chỉ số HbA1c <6%: xét trong 4 tuần đầu, sự ổn định bị giảm nhẹ ở tuần thứ 2 và sau đó tăng trở lại, đạt cân bằng ở tuần 4 và tăng đều đến tuần thứ 16.
• Chỉ số HbA1c từ 6.1% - 8%: ở thời điểm tuần thứ 2 độ ổn định cũng bị sụt giảm, tuy nhiên sau đó độ ổn định tăng dần kể từ tuần thứ 4 đến tuần 16.
• Chỉ số HbA1c từ 8.1% -10%: ở người đang có chỉ số đường huyết cao như trên, độ ổn định bị sụt giảm khá nhiều ở tuần thứ 2 đến tuần thứ 4. Mãi đến tuần thứ 6 độ ổn định mới cân bằng và tăng rất ít cho đến tuần thứ 16.
• Chỉ số HbA1c >= 10%: phải chờ từ 4-6 tháng, không được đụng chạm gì thì mới có thể tích hợp xương.

Như vậy, với bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường, chúng ta sẽ nhắm chuẩn từ 6-8 tháng và không sử dụng chỉ định phục hình như người bình thường được.

----------***----------

(*): Nguồn tham khảo: NCBI - Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia, Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, 8600 Rockville Pike, Bethesda MD, 20894 USA

 HDT